Zonne-energie is een energiebron waar we met zijn allen gebruik van kunnen maken. Om deze energie op te vangen gebruiken we zonnepanelen of een zonnecollector, vaak geplaatst op het dak. Een zonneboiler werkt ook met een zonnecollector. De collector verwarmt een antivries vloeistof en deze zorgt middels een warmtewisselaar voor het warme water in het voorraadvat. Dit vat staat in bijna alle gevallen in huis en noemen ze de boiler. De zon zorgt voor de zonne-energie en doet het werk. Een zonneboiler kan je een aanzienlijke besparing opleveren per jaar!
Hoe werkt een zonneboiler?
Een zonneboiler bestaat uit drie hoofdonderdelen. De collectoren welke buiten op een dakvlak geplaatst worden, het leidingsstelsel waar een antivries vloeistof door stroomt en een voorraadvat met tapwater welk de overgedragen energie opslaat. Door de antivries vloeistof kan het systeem ook in de winter bij zeer lage temperaturen blijven werken.
De zonnecollector, meestal geplaatst op het dak, vangt zonne-energie op. De collector wordt fysiek warm, dit kan oplopen tot hoge temperaturen. Door de warmte die de collector opvangt zal de antivries vloeistof welke door de collector loopt de zelfde temperatuur aannemen.
Als de antivries vloeistof temperatuur minimaal 5 graden hoger is dan de temperatuur in het voorraadvat wordt de pomp ingeschakeld. Deze pompt de warme antivries vloeistof door een warmtewisselaar in het voorraadvat en zodoende kan de warmte overgedragen worden aan het koudere tapwater. Op deze manier maak je warm tapwater voor algemeen gebruik in huis. De temperatuur kan in gunstige gevallen oplopen tot 80!! graden Celsius in het voorraadvat. Na de warmte overdracht in de boiler zal de antivries vloeistof weer een stuk zijn afgekoeld, en kan het proces opnieuw beginnen.
Er zijn periodes dat het voorkomt dat er niet voldoende zon is om je tapwater warm genoeg te krijgen. Om deze reden worden zonneboilers vaak op een CV ketel (met NZ Gaskeur label) aangesloten zodat de ketel het water verder kan opwarmen. Het bijkomend voordeel van deze manier is dat de legionella bacterie geen kans krijgt zich te vermeerderen. De veilige temperatuur voor legionella is ongeveer 62 graden.
De investering van een zonneboiler kopen verdient zich, afhankelijk van de grootte van het vat en de grootte van het gezin, binnen enkele jaren terug. Doordat je op een duurzame manier warm water opwekt en minder gas verbruikt draag je bij aan de reductie van CO2 uitstoot. Een gemiddeld gezin van 4 personen kan ongeveer de helft gas besparen op het verwarmen van tapwater. Een zonneboiler gaat ongeveer 25 jaar mee.
Plaatsing van een zonneboiler
Benodigde ruimte voor een zonneboiler
Zonnecollectoren bedekken niet het hele dak zoals zonnepanelen dit doen. Met een oppervlakte aan zonnecollectoren van ongeveer 4m2 heb je voldoende voor een gemiddeld gezin van 4 personen. Verder heb je ruimte nodig, het liefst zo dicht mogelijk bij je huidige CV ketel, voor het te plaatsen voorraadvat. Het voorraadvat is meestal een rond vat wat rechtop staat met een diameter van 60cm.
De hoogte is afhankelijk van de inhoud en zal voor een groot huishouden maximaal 1.90 meter hoog zijn. In een vat van deze hoogte zal een hoeveelheid van 300 liter tapwater opgeslagen worden. Per persoon kun je tellen op ongeveer 50 liter, dus voor een gezin van 4 personen zou een vat van minimaal 200 liter moeten voldoen. Is je gezin groter zal het snel 300 liter of zelfs meer worden. Ook je douchegewoonten spelen hierbij een rol.
Leidingwerk installatie
Houd er rekening mee dat er leidingen gelegd moeten worden tussen de collectoren en het voorraadvat voor de overdracht van de opgewekte energie, en dat het voorraadvat weer aangesloten wordt op je tapwaterinstallatie. Bij plaats gebrek zijn er ook voorraadvaten te krijgen welke liggend geplaatst kunnen worden, bijvoorbeeld onder een schuin dak. Ook zijn er zonneboilers te krijgen waar de tapwater voorraad in de collectoren op het dak zit opgeslagen. Meestal is dit concept voor de kleinere hoeveelheden tapwater en je kunt je opgewekte warmte alleen voor tapwater gebruiken.
Soorten zonneboiler systemen
In Nederland word het meeste gebruik gemaakt van het druk gevulde systeem. De vloeistof welk door de leidingen, wisselaar en panelen stroomt wordt dan op druk gezet en zal altijd op druk blijven staan. De druk is meestal tussen de 2 en 3 bar. Een alternatief is het terugloop-systeem wat leeg loopt als de zonneboiler niet in werking is. Dit systeem is iets goedkoper in onderhoud omdat er geen antivries vloeistof gebruikt hoeft te worden. Dit heeft echter ook zijn nadelen. Je zult de installatie niet zo optimaal benutten als een druk gevuld systeem aangezien er in de winter ook veel energie opgewerkt kan worden met de huidige collectoren.
Voor het boilervat heb je een stabiele plek nodig zo dicht mogelijk bij het CV toestel. De ruimte moet breed en hoog genoeg zijn en goed te bereiken.
Soorten collectoren
Zonnecollectoren voor een zonneboiler systeem zijn er in meerdere typen. De vlakke-plaatcollector heeft veel gelijkenissen met een zonnepaneel, en word vaak gebruikt in combinatie met zonnepanelen op een dak. De vacuümbuis-collector (heatpipes) zal iets meer energie opwekken vanwege de ronding van de buizen. Deze variant is tevens iets duurder in aanschaf. Als laatste is er in enkele gevallen ook gebruik te maken van PVT panelen. Dit zijn panelen welke zowel stroom als warmte opwekken. Het rendement is wel een stuk lager als bij de andere typen.
Plaatsing van de collectoren
Voor de plaatsing van de collectoren is het belangrijk om rekening te houden met een aantal factoren. De collectoren moeten zo min mogelijk in de schaduw komen staan en zo lang mogelijk zonlicht op kunnen vangen. Hou er rekening mee dat de zon in de winter een stuk lager staat als de zomer. Omliggende gebouwen en bomen zouden dan voor schaduw kunnen zorgen. De collectoren voor een zonneboiler zijn echter iets minder gevoelig voor de hoek als zonnepanelen.
Hellingshoek van de collectoren
De ideale hellingshoek van de collectoren is ongeveer 30/35 graden. Op deze manier is de opbrengst van zonnepanelen, gemeten over een jaar, het hoogst. Dit is goed te realiseren op bijvoorbeeld een plat dak. Hier kunnen de collectoren op een frame onder de juiste hoek geplaatst worden.
Heb je ruimte op een schuin dak dan zal het dakvlak tussen de 20 en 60 graden moeten liggen.
Plaatsing van de zonnecollectoren gericht op het zuiden zal het hoogste rendement geven. Het zuidwesten en het zuidoosten zorgen ook nog voor meer als voldoende rendement.
Waar moet je op letten bij een zonneboiler kopen?
Wat belangrijk is voor het rendement en de terugverdientijd van de zonneboiler is de grootte van het boilervat en het aantal m2 van de collectoren. Stem deze goed af op je behoefte van warm tapwater. Douche je graag langer, woon je met een groot gezin of groot aantal personen in de woning, schaf dan een groot vat met het juiste aantal collectoren aan. Zo zal je verwarmingsketel niet onnodig vaak hoeven bij te springen en haal je het optimale rendement uit je zonneboiler. Koop je een te groot systeem, dan zal je het opgewekte warm tapwater niet optimaal kunnen gebruiken en zal je terugverdientijd van de installatie aanzienlijk langer worden.
Kies voor een CV ketel met het NZ keurmerk
Let voor de aanschaf van een zonneboiler systeem ook goed op het type ketel wat je nu hebt, deze dient een NZ gaskeur te hebben. Dit betekend dat het toestel als naverwarmer gebruikt kan worden en niet slijtage onderhevig is door het warm water van de zonneboiler. Dit water kan in de zomer namelijk behoorlijk hoge temperaturen aannemen.
Wat kost een zonneboiler?
Zonneboiler prijzen zijn afhankelijk van een aantal factoren. Een standaard zonneboiler systeem met een 200 liter voorraadvat zal ongeveer €4000 kosten in aanschaf, inclusief installatie. Voor een groot gezin heb je al snel een voorraadvat van 300 liter of nog groter nodig. Ook zal je meer collectoren nodig hebben. Vraag altijd een aantal offertes op, de prijzen kunnen behoorlijk variëren.
Op een zonneboiler is ISDE Subsidie van toepassing. Deze kan voor een zonneboiler oplopen tot bijna €2000 per installatie. Het is dus zeker de moeite waard hier gebruik van te maken. Voor een zonneboiler in combinatie met een ander systeem zal de prijs door de installateur op maat gemaakt worden. Met een zonneboiler kan je al snel honderden euro’s per jaar besparen.
Meerdere mogelijkheden
Bovenstaande uitleg is van toepassing op een ‘standaard’ zonneboiler systeem. Er zijn echter vele combinaties en toepassingen mogelijk. Wilt u bijvoorbeeld naast het opwarmen van tapwater deze installatie ook gebruiken voor te verwarmen? Dat is heel goed mogelijk. Hier zijn zonneboiler combi’s voor op de markt. Dit is perfect toepasbaar met bijvoorbeeld lage temperatuur verwarming. Verder zijn er heel veel combinaties mogelijk met een zonneboiler kopen. Denk bijvoorbeeld aan combinaties als;
- Zonneboiler met twee wisselaars. Eén wisselaar haalt de warmte uit de collectoren, de andere wisselaar verwarmt de boiler door de warmte van een pellet-cv of hout-cv kachel. Zo heb je in de koude maanden ook warm tapwater in je boiler zonder het gebruik van gas
- Zonneboiler met twee wisselaars. Eén wisselaar haalt de warmte uit de collectoren, de andere wisselaar wordt gebruikt als energiebron voor bijvoorbeeld een vloerverwarming op temperatuur te brengen.
- Zonneboiler als voorverwarmer voor je CV installatie
- Zonneboilers met een elektrisch (hulp) verwarmingselement
- Zonneboilers met een (hybride) warmtepomp
- Combinaties van bovenstaande
Verder is het belangrijk te weten dat er waarschijnlijk ook nog een aantal appendages noodzakelijk zijn bij de installatie. Je wilt bijvoorbeeld niet dat er 80 graden heet water uit de kraan kan komen. Om deze reden zal er een mengventiel geplaatst moeten worden om koud water toe te voegen.
Wat kun je zelf doen?
De handige ‘doe het zelver’ zal een groot gedeelte of het gehele gedeelte zelf kunnen installeren en hier ongeveer €1000 op kunnen besparen. Het is een leuke uitdagende klus waar je veel voldoening uit kunt halen. Let er echter wel op dat er voor de subsidie aanvraag een factuur als bewijslast toegevoegd moet worden om aan te tonen dat de installatie door een erkend installateur is gedaan. Je kunt bijvoorbeeld met je installateur afspreken dat je de installatie zelf doet en deze laat keuren en in bedrijf stellen door de installateur.
Ben je geïnteresseerd in een zonneboiler kopen en ben je op zoek naar advies op maat, vul dan het contactformulier in en wij kunnen je helpen.