Verschillende uitvoeringen thermostaten
Thermostaten zijn er in heel veel uitvoeringen. Ze hebben allemaal het doel het verwarmingstoestel in te schakelen op het moment dat er vraag is naar warmte of in sommige gevallen koelte.
Indien de ingestelde temperatuur is bereikt zal de thermostaat de warmtepomp of cv-ketel weer uitschakelen. Tegenwoordig kan een thermostaat veel meer dan dat. Thermostaten van tegenwoordig zijn ontwikkeld om het klimaat in huis op een zo duurzaam mogelijke manier zo comfortabel mogelijk te maken. Denk aan het draadloos netwerk in een woning. Hiervoor zijn bijvoorbeeld de Wifi thermostaten uitermate geschikt.
De Beste Slimme Thermostaten van 2023

Google Nest Learning Thermostat – Slimme Thermostaat
- Slimme thermostaat
- CV-ketel, vloer- en stadsverwarming
- Aan/uit, modulerend OpenTherm
- Geschikt voor alle CV-ketels
- Op afstand te bedienen met de Nest App
- Het grote en verlichte scherm geeft de tijd en temperatuur weer en licht op als je binnenkomt

Honeywell Lyric T6 Slimme Thermostaat Zwart
- Slimme Thermostaat
- Geschikt voor type cv-ketel: Aan/Uit
- Modulerend
- Bediening via app
- Zelflerend

Honeywell Round Connected Modulation Thermostaat
- Slimme thermostaat
- CV-ketel, vloerverwarming
- Modulerend OpenTherm
- Bedien op afstand met je smartphone/tablet.
- Handig, verlicht uitleesscherm met actuele informatie
- Past op de bestaande grondplaat van je oude Honeywell Round-thermostaat

Tado Slimme Thermostaat Starterskit V3+
- Slimme thermostaat
- Geschikt voor type cv-ketel: Aan/Uit
- Modulerend
- Bediening via app
- Zelflerend
- Draadloze verbinding

ANNA Slimme thermostaat – Opentherm 24v
- Slimme thermostaat
- Aan/uit, modulerend OpenTherm
- Zelf-programmerende thermostaat
- Bedienen met je smartphon
- Waarnemen of je thuis bent
- Zelflerend opwarmen
Let op! Tijdelijke subsidie op thermostaten!!
Je kunt op een aantal slimme thermostaten subsidie krijgen als aanvullende maatregel op SEEH subsidie! De slimme thermostaat moet dan een één van onderstaande voorwaarden voldoen:
- Het energiegebruik moet kunnen worden afgestemd op het leefgedrag van jezelf en je medebewoners
- De slimme thermostaat moet geschikt zijn om te functioneren binnen een multizone verwarmingssysteem wat inhoud dat deze kan communiceren met slimme radiatorknoppen
- Onder andere de Google Nest thermostaat, Honeywell Evohome en de Tado uit onderstaand overzicht voldoen hieraan.
Hoe zijn thermostaten ontstaan?
Vroeger kende we alleen de kwikthermostaat. Dit was een met kwik gevuld buisje in spiraalvorm. Op het moment dat het kouder in huis werd werd het spiraaltje iets kleiner en dit schakelde een klein elektronisch contactje in. Op dit signaaltje schakelde de ketel in en verwarmde de ruimte. Op het moment dat het spiraaltje weer groot genoeg was werd het contactje weer geopend en schakelde de cv-ketel ging weer uit.
Aan-Uit thermostaat
De moderne aan/uit thermostaat is een afgeleide van de kwik thermostaat. Het enige verschil is dat er geen kwik in zit maar dat alles d.m.v. een temperatuuropnemer elektronisch gebeurd. Dit type thermostaat wordt nog gebruikt in Nederland maar is langzaam aan het verdwijnen. De reden hiervoor is dat het niet duurzaam is om een cv-ketel op vollast aan en uit te laten springen. Het kost veel meer gas en is minder comfortabel als een constante temperatuur op het moment dat de ruimte bewoond wordt. De in en uitschakel temperatuur ligt ongeveer 1,5 graad uit elkaar waardoor er veel temperatuurschommelingen zijn.
Modulerende thermostaten
De Modulerende thermostaat is de opvolger van de aan/uit thermostaat. Deze thermostaat kan in samenwerking met de cv-ketel meer signalen versturen dan alleen een aan/uit signaal. De hoofd functie van een modulerende thermostaat is er voor zorgen dat het cv-systeem niet opwarmt tot onnodige temperaturen. De modulerende thermostaat zal de ketel zachtjes aan laten springen en de opwarmtijd aan de hand van de ruimtetemperatuur bepalen.
Als de ruimte vervolgens bijna op temperatuur is zal deze ook lager gaan branden en ‘moduleren’ om deze temperatuur in stand te houden. De ketel zal dus niet onnodig in- en uitschakelen. Dit principe zorgt voor een veel hoger rendement en dus voor een forse energiebesparing.
Potje en dekseltje
Toen het tijdperk van modulerende thermostaten begon had ieder merk ketel zijn eigen thermostaat. Dut hield in dat het merk cv-ketel ook hetzelfde merk thermostaat moest hebben. Leveranciers welke alleen thermostaten leveren zouden geen markt meer hebben. Honeywell heeft hierop het ‘OpenTherm’ protocol bedacht en gratis ter beschikking gesteld aan CV-ketel fabrikanten. Een aantal CV-ketel fabrikanten zijn vervolgens gaan werken met dit protocol.
Welke thermostaat moet ik nu kiezen?
Aan/uit thermostaten worden in principe niet meer verkocht met een nieuwe cv-ketel of warmtepomp. Aan/uit thermostaten worden praktisch alleen nog verkocht voor aan te sluiten op een oudere ketel. Bijvoorbeeld bij een defect.
Alle nieuwere ketels worden tegenwoordig met een modulerende thermostaat geleverd. In het type modulerende thermostaten zijn er nog een aantal zaken waar je goed op moet letten.
OpenTherm protocol
OpenTherm is een protocol van communiceren tussen de cv-ketel en thermostaat. Als beide in de zelfde ’taal’ spreken is er communicatie. Hierdoor kunnen thermostaten en cv-ketels van verschillende fabrikanten nu wel goed met elkaar communiceren. Via de tweedraads thermostaatkabel voorzien thermostaat en cv-ketel elkaar van informatie waardoor er een goede modulerende regeling tot stand kan komen.
Er zijn meerdere leveranciers welke OpenTherm thermostaten leveren waarvan Honeywell de meeste. Let wel goed op als je een nieuwe modulerende CV-ketel aanschaft. Niet alle fabrikanten werken met dit OpenTherm protocol. Hierdoor ben je dus gebonden aan een enkel type thermostaat wat bij de ketel hoort. Atag, Nefit en Vaillant werken bijvoorbeeld met hun eigen communicatie protocol. Hier zal dus niet zomaar een Honeywell thermostaat worden toegepast. In sommige gevallen kun je wel een ‘omvormer’ aanschaffen om het werkend te krijgen, al zal dit nooit de meest wenselijke manier zijn.
Wat is een slimme thermostaat?
Slimme thermostaten zijn modulerende, meestal ‘OpenTherm’ thermostaten voorzien van handigheidjes slimme functies. De bediening is vaak makkelijk te doen via een app, ze hebben energieverbruiksmanagers en kunnen de meterstanden van je slimme thermostaat zelf uitlezen. Er zijn veel verschillende thermostaten te koop. Ze bieden veel gebruiksgemak en besparen vaak veel energie, tot wel 20% als je in een iets minder geïsoleerde woning woont en momenteel niet heel bewust met energie om gaat.
Verduurzaming Nederland heeft een aantal mogelijkheden van slimme thermostaten op een rijtje gezet om een indicatie te krijgen wat er allemaal mogelijk is. Niet alle thermostaten hebben alle functies, let dus bij de aanschaf goed op of de thermostaat die je wilt aanschaffen ook goed bij je past.
- Het kunnen programmeren van de slimme thermostaat middels een app voor de telefoon of tablet. Je kunt hiermee fijn een weekprogramma programmeren, de verwarming op afstand uit zetten als je dit een keer vergeten bent of juist aanzetten als je een keer wat eerder thuis bent
- Een modulerende thermostaat welke communiceert volgens het OpenTherm protocol. Als je cv-ketel dit protocol ook gebruikt zit je altijd goed.
- Een zelflerende thermostaat welke de woning zo efficiënt mogelijk op kan warmen. De thermostaat weet na een tijdje hoelang het duurt bij een bepaalde buitentemperatuur om je huis en graag op te warmen. Hij zal zijn stooklijn hierop kunnen aanpassen zodat de ketel het hoogste rendement behaald.
- Aanwezigheidsdetectie welke waarnemen wanneer te thuis bent. Als de sensor een tijd niets opmerkt zal deze de temperatuur automatisch lager zetten. Deze variant is niet handig met de grotere huisdieren en bovendien is het zonde als de verwarming pas uitschakelt als je de woning verlaat. Je wil liever dat de verwarming een uurtje voor vertrekt al uitschakelt. Een andere optie is geofencing. Dit werkt op basis van je mobiele telefoongegevens. De verwarming zal inschakelen als je telefoon in huis is en juist uitschakelen als deze niet meer in huis is. Nadeel van beide varianten is dat het nog koud kan zijn als je binnenkomt en iedere bewoner de app op de telefoon moet hebben. Ook zal de batterij van je telefoon zwaarder belast worden en sneller leeg zijn.
- Kamer regeling: Ieder radiator krijgt een eigen slimme radiatorknop welke open en dicht gestuurd kan worden door de thermostaat. De slimme thermostaat kan dan per ruimte de temperatuur regelen. De ketel zal op vraag van 1 radiator of zone al aan springen en alleen deze ruimte opwarmen. In andere ruimtes zullen de radiatorknoppen dicht gestuurd blijven tot ook daar de vraag van een hogere temperatuur optreedt.
- Zone regeling: dit werkt in principe hetzelfde als kamer regeling met als verschil dat er in de CV leidingen kleppen zitten welke meerdere kamers in of uit kunnen schakelen. Het kan zijn dat hier enkele aanpassingen gedaan moeten worden aan je leidingsysteem
- Inzicht in je verbruik zodat je meteen kunt zien wat de eventuele besparingen van je uitgevoerde acties zijn
Compatibiliteit tussen een warmtepomp en thermostaten
Voor een warmtepomp zijn niet alle thermostaten geschikt. Naast weesafhankelijk regelen moet deze thermostaat nog veel meer kunnen. Ga je een warmtepomp aanschaffen, kies dan de thermostaat welke door de fabrikant wordt voorgeschreven.
Zoals je ziet is een thermostaat tegenwoordig meer als een ‘aan/uit’ schakelaar en kan je wooncomfort enorm verhogen. Onderstaand een overzicht met de hoofdkenmerken van de meest verkochte slimme thermostaten. De prijzen beginnen bij ongeveer €140,-. Volgens verduurzaming Nederland heeft de Honeywell round de meest aantrekkelijk prijs / kwaliteit verhouding.
De Google Nest Learing Thermostaat en de Honeywell Thermostaat zijn onze favoriete keuzes. Wil je meer informatie van een bepaald type thermostaat of wil je de meest passende zelf aanschaffen? Klik dan op de afbeelding en je komt op de site waar je alle informatie in detail door kunt lezen en eventueel tot aanschaf over kunt gaan.