Vandaag de dag horen we veel over klimaatverandering. De gevolgen zijn nu al over de hele wereld te merken. Waar het in Nederland nog even is gebleven bij hetere zomers en zachtere winters, kampen andere delen van de wereld met forsere problemen. Zo is de gemiddelde temperatuur over de afgelopen eeuw flink gestegen en is de intensiteit van neerslag toegenomen. Om de gevolgen van klimaatverandering zo veel mogelijk te beperken, is het onder andere belangrijk dat we een energietransitie doormaken. Maar wat houdt dit concreet in? En wat zou je zelf kunnen doen om bij te dragen aan de energietransitie?
Wat wordt er bedoeld met de energietransitie?
Met de energietransitie wordt de overgang van grijze stroom naar groene stroom bedoeld. Grijze stroom wordt namelijk opgewekt door fossiele brandstoffen, zoals aardgas en steenkool, te verbranden. Bij deze verbranding komt het broeikasgas CO2 in de atmosfeer. Hier draagt het broeikasgas bij aan het versterkte broeikaseffect, wat klimaatverandering teweeg brengt. Bij groene stroom komen er juist geen schadelijke stoffen in het milieu. Bovendien is het zo dat duurzame energie afkomstig is uit hernieuwbare energiebronnen. De meest bekende voorbeelden van groene energie zijn zonne-energie en windenergie. Deze energie kan opgewekt worden met behulp van zonnepanelen en windmolens.
In het Energieakkoord ligt vastgelegd dat in Nederland vanaf 2050 alle energie moet bestaan uit 100% groene energie. Dat betekent dus dat we geen gebruik meer zullen maken van fossiele brandstoffen om onze huizen te verwarmen en te voorzien van stroom. Alleen duurzame energiebronnen die niet schadelijk zijn voor het milieu zijn dan nog toegestaan.
Waarom vindt de energietransitie pas in 2050 plaats?
Nu lijkt 2050 nog behoorlijk ver weg. En dat, terwijl de gevolgen van klimaatverandering nu al voelbaar zijn. Waarom stellen we deze transitie zo lang uit?
Waarschijnlijk is de grootste uitdaging voor de Nederlandse energietransitie om een duurzaam alternatief te vinden voor het verwarmen van onze huizen. Hiervoor zijn we namelijk afhankelijk van fossiele brandstoffen zoals aardgas. Dit is vrij lastig te vervangen. Toch zijn er al enkele ontwikkelingen aan de gang. Zo wordt er al gebruik gemaakt van aardwarmte om enkele woningen en andere gebouwen te verwarmen. Vandaar dat er ook veel geïnvesteerd wordt in aardwarmte installaties. Het doel is dat er in het jaar 2050, 700 van dit soort installaties zijn. Naast aardwarmte zouden ook zonneboilers en elektrische warmtepompen eventueel ingezet kunnen worden om onze huizen warm te houden.
Maar ondanks deze duurzame alternatieven en de afspraken in het Energieakkoord, zijn er nog altijd nieuwbouwprojecten waarbij huizen alsnog op het aardgasnetwerk aangesloten worden. Nu is het zo dat aardgas lang niet de aller vervuilendste fossiele brandstof is. Sterker nog, aardgas heeft een lagere CO2-uitstoot dan biomassa, een brandstofvorm die vaak als duurzaam omschreven wordt. Maar als we ons willen houden aan de regels in het Energieakkoord en dus af willen van het gebruik van fossiele brandstoffen, moeten we ook aardgas vaarwel zeggen.
Een andere uitdaging voor de energietransitie ligt bij het opslaan van energie. Zo zullen zonnepanelen alleen energie opwekken wanneer ze zonlicht opvangen en windmolens kunnen alleen energie opwekken wanneer het waait. ’s Nachts, of wanneer het windstil is, kunnen we dus geen zonne- of windenergie opwekken. Maar we weten allemaal dat we ook in de avond of op windstille dagen gewoon doorgaan met het gebruiken van energie. Vandaar dat het nodig is om opslagmogelijkheden voor energie te ontwikkelen die voor iedereen betaalbaar zijn. Tesla heeft al de eerste stap gezet met het op de markt brengen van de Tesla Powerwall.
De Powerwall is in staat om de zonne-energie, die je zonnepanelen gedurende de dag opgewekt hebben, op te slaan. Hierdoor kun je de energie vervolgens weer gebruiken wanneer de zon niet schijnt. Ook groene waterstof is een voorbeeld van opgeslagen energie die duurzaam is. Tijdens de productie wordt namelijk energie opgeslagen. Deze energie komt vervolgens weer vrij tijdens de verbranding. Waterstof kan daarom goed ingezet worden om het elektriciteitsnet aan te vullen wanneer het windstil of donker is. Ook kan waterstof in de ketel verbrand worden om huizen te verwarmen.
Huidige ontwikkelingen op het gebied van energietransitie
Hoewel de transitie pas in 2050 voltooid moet zijn, zijn we nu al hard aan het werk om dit ook echt haalbaar te maken. Zo investeren vele energieleveranciers in windparken en zonneparken. Hierdoor wordt er meer duurzame energie opgewekt, waardoor we hopelijk in 2050 genoeg op kunnen wekken voor heel Nederland. Bovendien kun je bij vele energieleverancier nu al duurzame elektriciteit afnemen. Let wel op, want soms beweert een energieleverancier groene stroom te verkopen, terwijl je hier eigenlijk je vraagtekens bij moet zetten.
Zo is het bijvoorbeeld maar de vraag of we biomassa echt een duurzame energiebronnen kunnen noemen. Immers is de bron niet hernieuwbaar en stoot het meer CO2 uit dan aardgas, een fossiele brandstof. Ook moet je oppassen wanneer er staat dat de groene energie elders in Europa opgewekt is. Hoogstwaarschijnlijk is er dan namelijk sprake van greenwashing. Dit komt erop neer dat je eigenlijk grijze stroom inkoopt, ook al wordt deze als groene stroom aan je verkocht. Wil je dus echt duurzame, groene energie afnemen? Dan kun je het beste kiezen voor zonne- of windenergie die in Nederland is opgewekt.
Pure Energie, Green Choice, Vattenfall en Clean Energy zijn voorbeelden van energieleverancier die echte groene stroom uit Nederland leveren. Maar er zijn er natuurlijk nog veel meer. Wil je overstappen naar duurzaam opgewekte elektriciteit? Dan is het verstandig om een online check te doen. Op die manier zie je gelijk welke energieleverancier het voordeligst is voor jou. Je kunt vaak filteren op groene energie die in Nederland is opgewekt.
Overstappen van grijze naar groene stroom
Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, duurt het nog even voordat we de energietransitie kunnen verwachten. Het is echter de vraag of we wel zoveel tijd hebben. De gevolgen van klimaatverandering zijn namelijk nu al merkbaar. Hoe eerder we overstappen op groene energie, hoe beter.
Je kunt zelf bijdragen door nu al over te stappen van grijze stroom, gebaseerd op fossiele brandstoffen, naar groene, hernieuwbare energie. Zo hebben Pure Energie, Green Choice, Vattenfall en Clean Energy pakketten voor echte duurzame energie uit Nederland. Maar natuurlijk zijn er nog veel meer energieleveranciers die hernieuwbare en groene energie leveren die in Nederland is opgewekt. Kijk dus online welke energieleverancier het beste bij je past.
Zelf opwekken van groene energie
Naast het afnemen van groene energie kun je er ook voor kiezen om zelf groene energie op te wekken. Zo kun je zelf zonnepanelen, zoals de Tesla Solar Roof of Tesla dakpannen, aanschaffen. Maar ook een zonneboiler of een warmtepomp zijn goede manieren om zelf groene energie op te wekken. Hoogstwaarschijnlijk zullen er de komende jaren meer mogelijkheden ontstaan om groene energie, zoals bijvoorbeeld zonne-energie, op te wekken en op te slaan. Hier zou je rekening mee kunnen houden wanneer je nieuwe investering doet in je huis of een nieuwbouw huis aanschaft. Zo kun je een positieve bijdragen leveren aan de energietransitie.